Nhiều người mắc bệnh trĩ thường cảm thấy lo lắng, thậm chí hoang mang khi thấy chảy máu hay đau rát kéo dài. Một câu hỏi phổ biến được đặt ra là: “Liệu bệnh trĩ có phải là bệnh chết người không?”. Để hiểu rõ bệnh trĩ có thể gây ra những hậu quả gì và khi nào nó trở nên nguy hiểm, bạn cần nắm được thông tin y khoa chính xác thay vì lo lắng mơ hồ.
Mục lục
1. Bệnh trĩ có trực tiếp gây tử vong không?
Bản chất bệnh trĩ là tình trạng giãn tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng, gây ra các búi trĩ lồi ra ngoài hoặc nằm bên trong ống hậu môn. Đây là bệnh lành tính, không phải ung thư và không trực tiếp đe dọa đến tính mạng.
Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách hoặc để kéo dài, bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, trong một số trường hợp có thể ảnh hưởng đến tính mạng, đặc biệt là ở người già, người có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch.
2. Biến chứng nguy hiểm của bệnh trĩ
2.1. Chảy máu kéo dài
Trong các trường hợp bệnh trĩ nặng, đặc biệt là trĩ nội độ 3-4, búi trĩ có thể bị trầy hoặc vỡ ra trong quá trình rặn khi đại tiện, dẫn đến hiện tượng chảy máu tươi qua hậu môn. Ban đầu, lượng máu mất có thể ít và không gây chú ý, nhưng nếu tình trạng này diễn ra âm thầm trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng, cơ thể sẽ dần rơi vào trạng thái thiếu máu mãn tính. Người bệnh có thể cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi kéo dài, da xanh xao, tim đập nhanh và dễ bị hụt hơi khi vận động nhẹ.
Nguy hiểm hơn, trong một số tình huống mất máu cấp, chẳng hạn khi búi trĩ lớn bị vỡ bất ngờ, bệnh nhân có thể bị tụt huyết áp, choáng váng, thậm chí rơi vào tình trạng đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Đây là một trong những lý do quan trọng khiến bệnh trĩ, dù là bệnh lành tính, vẫn không nên bị xem nhẹ.
2.2. Nhiễm trùng, hoại tử búi trĩ
Một biến chứng nghiêm trọng khác có thể xảy ra ở bệnh nhân trĩ là tình trạng búi trĩ bị sa ra ngoài nhưng không thể co lại, gây nghẹt và tắc nghẽn tuần hoàn máu tại chỗ. Hậu quả là vùng búi trĩ bị phù nề, hoại tử mô do thiếu máu nuôi dưỡng, tạo điều kiện cho vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
Người bệnh thường xuất hiện triệu chứng rõ rệt như đau dữ dội vùng hậu môn, sốt cao, vùng trĩ sưng to, có thể mưng mủ, đổi màu sang xanh tím hoặc đen và kèm theo mùi hôi khó chịu. Nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng nhiễm trùng có thể lan rộng ra các mô xung quanh (viêm mô tế bào vùng tầng sinh môn), thậm chí dẫn đến nhiễm trùng huyết , đặc biệt nguy hiểm với người có bệnh nền như đái tháo đường hoặc suy giảm miễn dịch.
Trong những ca nặng, nếu không được điều trị bằng kháng sinh mạnh phối hợp với phẫu thuật dẫn lưu hoặc loại bỏ mô hoại tử, người bệnh có nguy cơ tử vong cao do nhiễm trùng lan toàn thân.
2.3. Tắc mạch trĩ, huyết khối búi trĩ
Một biến chứng cấp tính thường gặp ở bệnh trĩ, đặc biệt là trĩ ngoại, là hiện tượng hình thành cục máu đông (huyết khối) trong búi trĩ. Khi huyết khối xuất hiện, nó làm tắc nghẽn dòng máu nuôi dưỡng tại chỗ, khiến búi trĩ sưng to, căng tức và gây ra cảm giác đau đớn dữ dội, nhất là khi ngồi hoặc đi lại.
Đây được xem là một tình huống cấp cứu y khoa, đòi hỏi phải được can thiệp sớm để tránh biến chứng. Nếu không xử lý kịp thời, vùng mô bị thiếu máu nuôi có thể tiến triển thành hoại tử tại chỗ, hoặc tụ máu lớn dẫn đến vỡ búi trĩ và chảy máu ồ ạt. Trong những trường hợp hiếm, huyết khối có thể lan rộng và làm tắc các tĩnh mạch vùng chậu, một biến chứng nguy hiểm tiềm ẩn. Việc điều trị thường bao gồm tiểu phẫu rạch da lấy huyết khối, kết hợp với thuốc giảm đau và kháng viêm. Nếu để chậm trễ, người bệnh không chỉ phải chịu đựng đau đớn kéo dài mà còn có nguy cơ bị tổn thương mô hậu môn nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng và chất lượng cuộc sống.
3. Điều trị sớm để phòng ngừa biến chứng bệnh trĩ
Rất nhiều người khi phát hiện mình bị trĩ thường có xu hướng trì hoãn điều trị. Một phần vì ngại ngùng, phần khác vì chủ quan nghĩ rằng trĩ không phải bệnh nguy hiểm nên có thể tự khỏi, hoặc sống chung được. Tuy nhiên, sự chần chừ ấy lại chính là nguyên nhân khiến bệnh âm thầm tiến triển, dẫn đến những biến chứng không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn đẩy người bệnh vào những cuộc điều trị phức tạp, tốn kém hơn nhiều lần so với lúc bệnh còn nhẹ.
Trong giai đoạn sớm, bệnh trĩ có thể được kiểm soát hiệu quả bằng những phương pháp rất đơn giản: thay đổi lối sống, điều chỉnh chế độ ăn uống nhiều chất xơ, uống đủ nước, tăng vận động, kết hợp với thuốc bôi, thuốc uống theo chỉ định của bác sĩ. Rất nhiều bệnh nhân đã thoát khỏi tình trạng trĩ nội độ 1 – 2 mà không cần can thiệp gì thêm, chỉ nhờ tuân thủ đúng hướng dẫn và điều trị kịp thời.
Nhưng khi để bệnh kéo dài, không kiểm soát, các búi trĩ có thể phát triển lớn hơn, gây chảy máu, đau rát, thậm chí sa ra ngoài không co lại được. Lúc này, việc điều trị nội khoa hầu như không còn hiệu quả và người bệnh buộc phải lựa chọn các thủ thuật như thắt búi trĩ bằng vòng cao su, chích xơ hoặc đốt bằng laser. Tuy đây là những thủ thuật xâm lấn tối thiểu và có thể thực hiện nhanh chóng, nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro nếu thực hiện ở cơ sở y tế kém chất lượng hoặc bệnh nhân không tuân thủ hậu chăm sóc.
Trường hợp nghiêm trọng hơn như trĩ độ 3, độ 4 thường không còn lựa chọn nào khác ngoài phẫu thuật cắt trĩ. Đây là một ca mổ thực sự, đòi hỏi gây tê/gây mê, thời gian phục hồi kéo dài và không ít người sau phẫu thuật phải đối mặt với các vấn đề như đau hậu môn kéo dài, bí tiểu, rối loạn đại tiện, thậm chí hẹp hậu môn do sẹo xơ. Chi phí cho các ca phẫu thuật trĩ hiện nay có thể dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng, chưa kể chi phí phát sinh cho xét nghiệm, giường bệnh, thuốc men hậu phẫu. Điều đáng nói là tất cả những chi phí đó hoàn toàn có thể được phòng tránh nếu người bệnh không bỏ qua “cơ hội vàng” điều trị từ đầu.
Một sai lầm phổ biến khác là nhiều người tự ý sử dụng các bài thuốc dân gian truyền miệng hoặc các loại thuốc trôi nổi trên mạng, hy vọng chữa trĩ không cần mổ. Tuy nhiên, không ít trường hợp đã phải nhập viện trong tình trạng hoại tử, chảy máu nặng, nhiễm trùng hậu môn… chỉ vì trì hoãn điều trị đúng cách quá lâu. Bệnh trĩ vốn không nguy hiểm, nhưng sự chủ quan của con người mới là yếu tố khiến bệnh trở nên nguy hiểm.
Vì vậy, nếu bạn đang có bất kỳ dấu hiệu nào như đi ngoài ra máu, cảm giác cộm hậu môn, đau rát, hoặc búi trĩ thỉnh thoảng sa ra ngoài thì đừng chờ đợi. Điều trị sớm không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí và thời gian, mà quan trọng hơn, nó giúp bảo toàn chất lượng cuộc sống, sự tự tin và tránh những biến chứng đáng tiếc.
Đọc thêm: Giải đáp: Khám trĩ có cần nhịn ăn không?
