Suy giãn tĩnh mạch chân là một tình trạng phổ biến, gây cảm giác đau nhức, nặng nề và ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh các phương pháp điều trị hiện đại, bấm huyệt là một liệu pháp của y học cổ truyền đang được nhiều người quan tâm nhờ khả năng hỗ trợ lưu thông máu, giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng sống. Vậy bấm huyệt có thực sự hiệu quả trong việc điều trị suy giãn tĩnh mạch chân? Hãy cùng khám phá nguyên lý, các huyệt đạo quan trọng và cách thực hiện đúng cách để đạt được kết quả tốt nhất.
Mục lục
Hiệu quả của bấm huyệt với người bệnh suy giãn tĩnh mạch chân
Đối với người bị suy giãn tĩnh mạch chân, căn bệnh phổ biến thường gặp ở người đứng lâu, ngồi nhiều hoặc có hệ tuần hoàn kém thì bấm huyệt mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, bấm huyệt hỗ trợ thúc đẩy lưu thông máu ở các chi dưới, giúp giảm tình trạng ứ đọng máu và sưng phù ở chân. Bằng cách tác động vào các huyệt như Dũng Tuyền, Thừa Sơn, Phục Lưu hay Ngụy Trung,…phương pháp này giúp làm dịu cảm giác đau nhức, nặng chân và cải thiện cảm giác tê bì do máu không lưu thông tốt.
Bên cạnh đó, bấm huyệt còn có tác dụng điều hòa khí huyết toàn thân, thư giãn gân cốt, giảm căng thẳng – những yếu tố gián tiếp góp phần cải thiện tình trạng giãn tĩnh mạch. Việc thực hiện bấm huyệt đúng cách và đều đặn có thể làm chậm tiến trình phát triển bệnh, giảm thiểu các triệu chứng khó chịu và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, bấm huyệt chỉ là phương pháp hỗ trợ điều trị. Quan trọng nhất là chữa bệnh theo phác đồ của bác sĩ, đồng thời kết hợp thêm với các biện pháp hỗ trợ khác như sử dụng vớ y khoa, tập thể dục nhẹ nhàng, ngâm chân thảo dược và thay đổi lối sống để đạt hiệu quả tốt nhất. Đặc biệt, cần tham khảo ý kiến chuyên gia y học cổ truyền để được hướng dẫn đúng kỹ thuật và lựa chọn huyệt đạo phù hợp với thể trạng cá nhân.
Các điểm bấm dùng để bấm huyệt chữa suy giãn tĩnh mạch chân
Bấm huyệt chữa suy giãn tĩnh mạch chân không đơn giản là day ấn tùy ý lên chân mà cần tác động đúng vào các huyệt đạo liên quan đến hệ tuần hoàn và các đường kinh mạch kết nối với chi dưới. Dưới đây là những huyệt vị quan trọng thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị tình trạng giãn tĩnh mạch chân, kèm theo vị trí và công dụng cụ thể để bạn dễ hình dung và áp dụng:
1. Huyệt Dũng Tuyền (thuộc kinh Thận)
Vị trí:
Huyệt Dũng Tuyền nằm ở lòng bàn chân, tại chỗ lõm xuất hiện rõ ràng khi co bàn chân lại. Cụ thể, bạn có thể xác định huyệt này nằm ở khoảng 1/3 trước của lòng bàn chân, gần gốc ngón chân thứ hai, giữa lòng bàn chân.
Tác dụng:
Đây là một trong những huyệt đạo quan trọng nhất của kinh Thận, có vai trò thanh lọc cơ thể và làm dịu hệ thần kinh. Khi day bấm huyệt Dũng Tuyền, sẽ giúp kích thích lưu thông khí huyết toàn thân, đặc biệt là dẫn khí và máu về chi dưới, rất hữu ích cho người bị tê, nặng chân hoặc tuần hoàn kém do suy giãn tĩnh mạch. Ngoài ra, huyệt này còn giúp an thần, cải thiện giấc ngủ và hỗ trợ giảm các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt, nhức đầu thường xảy ra khi cơ thể suy nhược.
2. Huyệt Thừa Sơn (thuộc kinh Bàng Quang)
Vị trí:
Huyệt nằm ở mặt sau cẳng chân, ngay giữa bắp chân, tại điểm lõm rõ rệt khi kiễng chân lên hoặc co căng bắp chân. Khi chạm vào sẽ cảm nhận được sự mềm nhún của phần cơ tách đôi.
Tác dụng:
Huyệt Thừa Sơn có vai trò chủ lực trong việc giãn cơ, lưu thông máu và giảm đau nhức vùng bắp chân nơi thường bị ảnh hưởng nặng nhất trong bệnh lý suy giãn tĩnh mạch. Tác động lên huyệt này giúp thư giãn các nhóm cơ bị căng cứng, giảm tình trạng tê rần, nặng chân hoặc chuột rút. Ngoài ra, huyệt còn liên quan đến vùng hậu môn – trực tràng, nên thường được áp dụng hỗ trợ điều trị các bệnh như trĩ, táo bón. Trong một số trường hợp, bấm huyệt Thừa Sơn còn giúp giảm đau vùng thắt lưng, triệu chứng phụ đi kèm ở người có tuần hoàn kém chi dưới.
3. Huyệt Phục Lưu (thuộc kinh Thận)
Vị trí:
Huyệt nằm ở mặt trong cổ chân, đo từ mắt cá chân trong lên khoảng 2-3 đốt ngón tay (khoảng 2cm), nằm sát bờ gân gót chân.
Tác dụng:
Đây là một huyệt có chức năng củng cố nguyên khí, hỗ trợ cho hệ thống bài tiết và tuần hoàn. Bấm huyệt Phục Lưu giúp tăng cường năng lượng cho phần thân dưới, rất có lợi với người bị suy yếu chi dưới, lạnh chân hoặc đau mỏi đầu gối. Đồng thời, huyệt này còn có tác dụng điều hòa mồ hôi bất thường, chống mất nước và cải thiện nội tiết tố ở người bị khí huyết kém. Với người bị suy giãn tĩnh mạch chân, tác động vào huyệt Phục Lưu sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu tĩnh mạch và tăng sức bền cho mạch máu vùng chi dưới.
4. Huyệt Ngụy Trung (thuộc kinh Bàng Quang)
Vị trí:
Huyệt nằm tại trung điểm của nếp gấp khoeo chân, phía sau đầu gối. Khi ngồi hoặc nằm co chân lại, bạn sẽ thấy rõ rãnh lõm giữa gân cơ gối, đó chính là vị trí huyệt.
Tác dụng:
Đây là huyệt hội của khí huyết vùng lưng và chi dưới, có khả năng giải nhiệt, thông khí và giảm đau cực kỳ mạnh mẽ. Việc bấm huyệt Ngụy Trung giúp làm dịu các cơn co thắt cơ ở chân, đồng thời thúc đẩy lưu thông máu ở vùng đùi, gối và cẳng chân, những nơi chịu áp lực cao từ giãn tĩnh mạch. Huyệt này còn hỗ trợ giảm đau thần kinh tọa, đau lưng dưới, cũng như các vấn đề về da và huyết ứ ở chi dưới.
5. Huyệt Thái Xung (thuộc kinh Can)
Vị trí:
Nằm ở mu bàn chân, giữa kẽ ngón cái và ngón thứ hai, đo lùi lên khoảng 2cm là đến vị trí huyệt.
Tác dụng:
Huyệt Thái Xung là một trong những huyệt quan trọng của kinh Can, có khả năng điều tiết khí huyết, giải uất và khai thông kinh lạc. Việc bấm huyệt này giúp giảm căng tức ở chân, cải thiện tuần hoàn tĩnh mạch và làm dịu cảm giác bứt rứt, khó chịu do huyết ứ trệ ở vùng chi dưới. Ngoài ra, huyệt Thái Xung còn hỗ trợ cải thiện các chứng như nhức đầu, rối loạn kinh nguyệt, chóng mặt, co giật nhẹ, phù hợp với người hay mệt mỏi do tuần hoàn máu yếu.
6. Huyệt Dương Lăng Tuyền (thuộc kinh Đởm)
Vị trí:
Nằm ở mặt ngoài của cẳng chân, tại chỗ lõm phía trước đầu trên xương mác, nơi các đường gân hội tụ lại với nhau, ngay bên dưới đầu gối ngoài.
Tác dụng:
Một điểm bấm huyệt chữa suy giãn tĩnh mạch rất đáng chú ý là huyệt Dương Lăng Tuyền. Huyệt này tác động trực tiếp đến hệ thống gân cơ, khớp và thần kinh chi dưới. Việc kích thích huyệt giúp tăng cường sức mạnh và độ đàn hồi cho gân, giảm đau khớp gối và kích hoạt khí huyết lưu thông từ vùng đùi xuống bàn chân. Về mặt lâm sàng, huyệt này còn được ứng dụng trong điều trị vàng da, co giật ở trẻ sơ sinh và kích thích phản xạ thần kinh ở bệnh nhân Parkinson, cho thấy mối liên hệ rộng rãi của nó với cả hệ thần kinh trung ương và ngoại biên.
Hướng dẫn bấm huyệt đúng cách
Chuẩn bị trước khi bấm huyệt:
- Ngồi hoặc nằm ở tư thế thoải mái, thả lỏng cơ thể.
- Làm ấm tay và chân bằng cách xoa hai bàn tay vào nhau hoặc chườm ấm vùng cần bấm huyệt.
- Có thể thoa thêm dầu massage để giảm ma sát và giúp huyệt dễ kích hoạt hơn.
Kỹ thuật bấm – day huyệt:
Xác định đúng vị trí huyệt (như đã liệt kê ở phần “Các điểm bấm huyệt…”).
Dùng ngón cái (hoặc ngón giữa nếu thuận hơn) ấn nhẹ vào huyệt đạo cho đến khi cảm thấy tức nhẹ, lan hoặc hơi tê.
Giữ lực bấm trong 5-10 giây đầu, sau đó:
- Day tròn theo chiều kim đồng hồ từ 20-30 lần.
- Có thể nghỉ vài giây, rồi tiếp tục thêm 1-2 lượt nữa.
- Tổng thời gian bấm mỗi huyệt khoảng 1-3 phút.
Thứ tự bấm huyệt gợi ý:
Bắt đầu từ các huyệt ở bàn chân (như Dũng Tuyền, Thái Xung) đến cẳng chân (Thừa Sơn, Phục Lưu, Dương Lăng Tuyền) sau đó là vùng gối (Ngụy Trung).
Có thể bấm theo một chu trình nhất định và đều đặn mỗi ngày để đạt hiệu quả rõ rệt.
Sau khi bấm huyệt:
- Xoa bóp nhẹ nhàng toàn bộ vùng chân để tăng lưu thông máu.
- Nghỉ ngơi 10-15 phút, không nên đi lại ngay nếu bạn vừa bấm huyệt xong.
- Uống một ly nước ấm để hỗ trợ đào thải độc tố và làm dịu cơ thể.
Lưu ý khi bấm huyệt
- Thực hiện với lực vừa phải: Không nên dùng lực quá mạnh gây đau nhức hoặc bầm tím. Cảm giác đúng là hơi tê, căng tức nhẹ tại chỗ bấm hoặc lan theo đường kinh mạch.
- Thời gian bấm huyệt: Mỗi huyệt nên bấm từ 1-3 phút, tùy theo sức chịu đựng của người bệnh. Có thể lặp lại mỗi ngày 1-2 lần để đạt hiệu quả tốt hơn.
- Kết hợp với xoa bóp: Trước và sau khi bấm huyệt, nên xoa bóp nhẹ nhàng quanh vùng chân để làm ấm cơ, giúp khí huyết lưu thông tốt hơn và giảm cảm giác ê mỏi.
- Thư giãn và hít thở đều: Người được bấm huyệt nên nằm hoặc ngồi ở tư thế thoải mái, hít thở nhẹ nhàng để cơ thể thư giãn, hỗ trợ quá trình tuần hoàn máu.
- Không bấm huyệt khi đói, no hoặc quá mệt: Thời điểm tốt nhất để bấm huyệt là khi cơ thể ở trạng thái ổn định, không vừa ăn xong hoặc đang bị hạ đường huyết, tụt huyết áp.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu bạn có bệnh nền (như huyết áp cao, tim mạch, tiểu đường…) hoặc đang mang thai, nên tham khảo bác sĩ hoặc chuyên viên y học cổ truyền trước khi thực hiện bấm huyệt thường xuyên.
Khi bấm huyệt, để đạt hiệu quả tối ưu và tránh rủi ro, người bệnh cần tuân thủ các lưu ý quan trọng khi thực hiện tại nhà. Kết hợp bấm huyệt với chế độ sinh hoạt lành mạnh, vận động hợp lý và thăm khám định kỳ sẽ là chìa khóa giúp kiểm soát bệnh lý này một cách an toàn và bền vững.
